In de GGZ worden hulpverleners onderscheiden in de eerste lijn en in de tweede lijn. Met ingang van 1 januari 2014 worden deze termen vervangen door generalistische basis-GGZ (eerste lijn) en gespecialiseerde GGZ (tweede lijn).
De eerstelijnszorg (generalistische basis-GGZ):
Cliënten met lichte psychische klachten worden behandeld door de huisarts en de POH-GGZ, de gezondheidszorgpsycholoog of de eerstelijnspsycholoog. Vanuit de basisverzekering worden 5 sessies eerstelijnspsychologische zorg geheel of voor een groot deel vergoed vanuit de basisverzekering; vanuit de aanvullende ziektekostenverzekering worden daar nog vier of meer sessies aan toegevoegd. U hebt hiervoor een verwijzing nodig van een huisarts, medisch specialist of bedrijfsarts. Er geldt een eigen bijdrage van 20 euro per sessie. Met ingang van 1 januari 2014 komt deze eigen bijdrage te vervallen. Vanaf die datum heet de eerstelijns zorg voortaan Generalistische Basis-GGZ, met een indeling naar vier prestaties: kort, middellang, intensief en chronisch. Deze zorgprestaties worden geheel vergoed vanuit de basisverzekering als u een naturapolis heeft en als uw zorgverlener een contract heeft met uw zorgverzekeraar.
De tweedelijnszorg (gespecialiseerde GGZ):
De psychotherapeut, de klinisch (neuro)psycholoog en de psychiater werken in de gespecialiseerde tweede lijn. Zij behandelen cliënten met zwaardere psychische klachten zoals angsten, depressies, verslavingsproblemen, fobieën en dwanghandelingen. Veel psychotherapeuten en klinisch psychologen zijn tevens gezondheidszorgpsycholoog. De duur van behandelingen in de tweede lijn varieert sterk en is afhankelijk van de ernst van de klacht en de wijze van behandeling.
De tweedelijns behandeling wordt vergoed vanuit de basisverzekering van de Zorgverzekeringswet, waarvoor elke verzekerde inwoner van Nederland in aanmerking kan komen. Ook voor vergoeding van een tweedelijns behandeling is een verwijzing door een huisarts, medisch specialist of bedrijfsarts nodig. Met ingang van 2014 heeft deze zorg Gespecialiseerde GGZ.