Zwangerschap van a tot z: z

0

laatste update:9 januari 2006

Zelfstandigen zonder personeel

Voor mensen die werken als zelfstandig ondernemer is er geen algemene regeling van overheidswege die een inkomen tijdens zwangerschapsverlof biedt.

Tot halverwege 2004 was de WAZ van kracht, maar die is inmiddels afgeschaft. Als ‘zelfstandige’ zul je zelf voor een inkomen moeten zorgen tijdens je zwangerschapsverlof of daarvoor een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten. Verzekeringmaatschappijen hanteren echter een ” wachttijd” van 2 jaar voordat zij tot uitkering overgaan tijdens je bevallingsverlof.

De FNV is er ook voor zelfstandigen zonder personeel: FNV Zelfstandige Bondgenoten biedt haar leden – via twee geselecteerde verzekeringsmaatschappijen – de mogelijkheid om de bevallingsuitkering te regelen via een arbeidsongeschiktheidsverzekering zonder de 2 jaar wachttijd.

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Ziek tijdens de zwangerschap

Mocht je tijdens je zwangerschap ziek worden, dan kun je dat op de gebruikelijke wijze melden. Houdt je ziekte verband met je zwangerschap, bijvoorbeeld een te hoge bloeddruk of bekkeninstabiliteit, dan hoor je dat te melden bij je werkgever. Hij kan dan een uitkering aanvragen bij om vervanging te bekostigen. Jij behoudt dan gewoon je salaris.

Ontvang je een WW- of WAO-uitkering dan moet je je ziek melden bij het UWV.

Ziek tijdens zwangerschapsverlof

Als je minder dan zes weken zwangerschapsverlof wilt opnemen voor de bevalling, maar door ziekte niet kan werken, dan gaan die ziektedagen van je zwangerschapsverlof af (ze tellen mee als verlofdagen). Ook als je ziekte niets met je zwangerschap te maken heeft.

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Ziek na de bevalling

Zie ook : Verlengd bevallingsverlof

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Zorgverlof Kortdurend
  • Duur van het kortdurend zorgverlof

Om na te gaan of je recht hebt op kortdurend zorgverlof is het raadzaam om je CAO hierop na te kijken. Als er in je CAO iets geregeld is over het aantal dagen recht op zorgverlof dan geldt die afspraak!

Is er niets geregeld in je CAO, dan heb je recht op verlof van maximaal twee keer de wekelijkse arbeidsduur in elke periode van twaalf maanden.

Bij een voltijds dienstverband waarbij je vijf dagen per week werkt, geldt dus dat je tien dagen per twaalf maanden recht hebt op zorgverlof.

Het verlof geldt alleen voor een werknemer die in noodzakelijke verzorging van een zieke partner, inwonend (pleeg)kind of ouder voorziet. Indien een niet thuiswonend kind verzorgd moet worden, heb je dus géén recht op zorgverlof.

  • Inkomen tijdens zorgverlof

Om na te gaan of je recht hebt op inkomen gedurende de periode waarin je verlof opneemt, geldt dat je hier de CAO en het personeelsreglement op na moet kijken. In de CAO staat wat de afspraak is tussen de werkgever en de vakbond.

Daarnaast kan er een afspraak bestaan tussen de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging met de werkgever. De doorbetaling van het zorgverlof kan door deze partijen zijn besproken.

Bij het ontbreken van een regeling in de CAO of afspraak binnen het bedrijf geldt de wettelijke regeling: werkgevers betalen minimaal 70% van het loon door, met een minimum gelijk aan het bruto minimumuurloon en een maximum gelijk aan het maximumdagloon, overeenkomstig de regeling bij ziekte.

  • Beëindiging van het kortdurend zorgverlof

Het verlof gaat niet in of eindigt indien noodzakelijk vanwege zwaarwegend bedrijfsbelang, mits de werkgever die meteen na de melding van de wens tot verlof door de werknemer aandraagt.

Als in de CAO en de personeelsregeling niets geregeld is over zorgverlofdagen en vakantie, dan geldt dat zorgverlof niet als vakantiedag kan worden aangemerkt.

Werknemers die gebruik maken van zorgverlof, hebben een plicht om dit te melden bij de werkgever.

Als werknemer meld je zo spoedig mogelijk dat je verlof wilt opnemen, onder opgave van redenen. Je geeft ook aan wat de omvang, de wijze van opneming en de vermoedelijke duur is.

Informatieverplichting: de werkgever kan de werknemer achteraf vragen aannemelijk te maken dat het verlof gebruikt is voor de noodzakelijke verzorging.

Relatie tot calamiteitenverlof

Het calamiteitenverlof eindigt na één dag en gaat over in recht op Kortdurend Zorgverlof. Voorwaarde is dat de wettelijke regeling Kortdurend Zorgverlof in de betreffende organisatie van kracht is, en aan de voorwaarden gesteld in deze regeling wordt voldaan.

Zie verder: Calamiteitenverlof

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Zorgverlof Langdurend

Sinds 1 juni 2005 hebben werknemers recht op langdurend zorgverlof. Hierdoor heb je het wettelijke recht om onbetaald verlof op te nemen, om te zorgen voor een levensbedreigend zieke partner, kind of ouder (hierbij gaat het niet om de zorg voor een schoonouder of een partner die chronisch ziek is).

De totale duur van dit zorgverlof is maximaal zes keer de wekelijkse arbeidsduur in een periode van twaalf achtereenvolgende maanden, bij voorkeur op te nemen in deeltijd.

In je CAO of in het personeelsregelement kan nog een extra afspraak gemaakt zijn over eventuele betaling van het verlof of een mogelijkheid om langer verlof op te nemen. Kijk na wat er in je CAO geregeld is. Het recht is overigens wel geclausuleerd: de werkgever kan het vanwege zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang weigeren.

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Zwangerschapsonderzoeken

Voor een bezoek aan een medicus in verband met je zwangerschap (hierbij kan je denken aan bijvoorbeeld de verloskundige, de gynaecoloog of fysiotherapeut) hoort de werkgever je daarvoor de mogelijkheid te geven.

In de wet is namelijk geregeld dat de werkgever de zwangere werkneemster in de gelegenheid stelt om de noodzakelijke zwangerschaps­onderzoeken te ondergaan. ”Zij behoudt daarbij haar aanspraak op het naar tijdruimte vastgesteld loon, indien zij door het bedoelde zwangerschapsonderzoek verhinderd is haar werk te doen.”

Weigert de werkgever je loon door te betalen, of ontstaat er een ander conflict, neem dan contact op met de vakbond waar je lid van bent.

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Zwangerschapsverklaring

Een verklaring dat je zwanger bent met de uitgerekende datum erop, kun je bij je verloskundige of gynaecoloog vragen. Je werkgever heeft die verklaring nodig om je zwangerschap te melden bij het UWV, zodat hij een uitkering krijgt om jou te kunnen vervangen en jij gewoon je salaris houdt.

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z

Zwangerschaps-en bevallingsverlof

  • De vrouwelijke werknemer heeft in verband met haar zwangerschap en bevalling recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof.

Zie ook: Arbeidscontract

  • Het zwangerschaps- en bevallingsverlof bestaat in totaliteit uit zestien weken, waarvan tussen vier en zes weken voorafgaand aan de bevalling en tien tot twaalf weken na de bevalling.
  • Recht op zwangerschapsverlof bestaat vanaf zes weken voor de dag van de vermoedelijk uitgerekende datum van bevalling, tot en met de dag van de bevalling. Het zwangerschapsverlof gaat in uiterlijk vier weken voor de dag van de vermoedelijke datum van bevalling. De werknemer kiest zelf hoelang voor de bevalling zij verlof opneemt.
  • Bevallingsverlof gaat in op de dag na de bevalling en bedraagt tien aaneengesloten weken (of meer als de werkneemster minder dan 6 weken van tevoren verlof had opgenomen), vermeerderd met het aantal dagen dat het zwangerschapsverlof korter heeft geduurd (dit geldt dus als het kind eerder is geboren dan de vermoedelijke bevallingsdatum).

Een rekenvoorbeeldje voor wanneer je baby eerder komt

Je werkt door tot vier weken vóór de uitgerekende bevallingsdatum. Je spaart daarmee twee weken zwangerschapsverlof op. Maar de bevalling komt twee weken eerder dan u verwachtte.

Het NIET-genoten zwangerschapsverlof staat hierdoor dus op vier weken (Je hebt twee weken langer doorgewerkt en je bent twee weken vroeger bevallen).
Deze vier weken worden opgeteld bij de tien weken bevallingsverlof. Dat worden er dus veertien.

Een rekenvoorbeeldje voor wanneer je baby later komt

In dit geval wordt de wettelijke periode van 16 weken verlengd. Je stopt zes weken voor de uitgerekende datum met werken. Maar de baby komt twee volle weken later.

De extra veertien dagen zwangerschap gaan dan niet af van de periode bevallingsverlof. Deze blijft altijd tien weken. Uiteindelijk heb je dus recht op acht weken (6 + 2) doorbetaald zwangerschapsverlof, plus tien weken bevallingsverlof: 18 weken in totaal.

Dat zijn dus twee extra vrije weken. De ervaring leert overigens dat een hele lange zwangerschap heel zwaar kan zijn.

  • De werknemer meldt aan de werkgever de datum waarop zij het zwangerschapsverlof opneemt uiterlijk drie weken voor die dag.
  • De werknemer meldt aan de werkgever haar bevalling uiterlijk op de tweede dag volgend op die van de bevalling.
  • De werkgever vraagt vervolgens twee weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) de uitkering aan.
  • Het UWV keert de uitkering uit aan de werkgever (per dag het dagloon), de werkgever betaalt het salaris aan de werknemer.

De enige “last” die de werkgever heeft is dat gedurende een korte periode de ervaren werknemer afwezig is en dat hij vervanging moet zoeken.
Het is goed om te weten dat je tijdens je verlof gewoon vakantiedagen opbouwt.

En dat je werkgever verplicht is om jou je oude baan terug te geven na je verlof.

pijltop-6219197

Terug naar de inhoudsopgave van a tot z