 |
|
Voorlopig Draaiboek Bij de Tijd-campagne 9 tot en met 12 april 2001
Vermeld zijn de acties van FNV Bondgenoten. Acties van andere FNV bonden zijn deels aangegeven
Stand van zaken donderdag 12 april
| maandag 9 april | dinsdag 10 april | woensdag 11 april | donderdag 12 april |
… en voor verdere akties in deze week: klik HIER
Maandag 9 april :
Overwerkcalculator en discussie op internet Vanuit de IT/ET sectorgroep is i.s.m. de arbosite een overwerkcalculator ontwikkeld, die voor de individuele werknemer berekent hoeveel geld hij of zij misloopt door overwerk: het brengt in beeld hoeveel tijd men feitelijk onbetaald voor de baas heeft gewerkt. Het motto : ‘eindeloos werken’.
Daarnaast start er een discussie op internet over de vraag ‘Eindeloos werken is dat slim of dom’. De aftrap wordt gegeven door Henk Broeders, alg. Dir van Cap Gemini Ernst and Young, Trude Maas, senior consultant Hay Consultants en Gerard van Hees, bestuurder FNV Bondgenoten.
Probleem : in de ICT-sector heerst een cultuur van ‘overwerk is goed’. FNV Bondgenoten wil nu de discussie aan gaan om die cultuur om te buigen.
Status: geslaagd. De overwerkcaculator staat zowel op de arbosite van FNV Bondgenoten als op de ICT-site van de Bond.Op de laatste inclusief de diskussie ‘Eindeloos werken is dat slim of dom’
Overlegsimulatie Werkdruk (internet)
Op de arbosite van FNV Bondgenoten – deze site dus – staat een voorbeeld van hoe een gesprek tussen een werknemer en werkgever zou kunnen verlopen als het gaat om het aankaarten van ‘werkdruk’. Je kunt zelf zien hoe je het er vanaf hebt gebracht, en er worden tips gegeven.
Status : geslaagd. De simulatie is vanaf zondagavond operationeel op de arbosite
Logboek Bij de Tijd (internet)
Tijdens de Bij de Tijd-campagne zal er elke dag een logboek bij worden gehouden met een kort verslag van de dag en foto’s. Zie www.bondgenoten.fnv.nl/arbo
Status: logboek wordt aangemaakt. Technische problemen zorgen voor enige vertraging. Volgend jaar inplaats van de ‘Week van de Tijd’ misschien een week van de TRA? (Technology Related Anger, ofwel computer agressie)
Symposium
Hier wordt onder andere het overwerkonderzoek gepresenteerd, dat in opdracht van de FNV Vakcentrale is uitgevoerd.
Status: geslaagd. Een volle Aristozaal liet zich informeren over het vele (onbetaalde) overwerk in Nederland, ondervragen door Felix Meurders, en bezighouden in een aantal workshops.
Dinsdag 10 april :
Taxisector
Onthaastingsontbijt/brunch/lunch: Tijd : 10.30 uur tot12.00 (Zaandam) en 13.00 tot 14.30 (Haarlem)
Plaats : Zaandam, Haarlem
Problematiek: werkdruk taxichauffeurs hoog : 80/90% werkt in loondienst bij OV-bedrijven, gehandicapten of scholierenvervoer. Arbeidsomstandigheden zijn belabberd en de CAO wordt vaak niet nageleefd.
Actie: Twee of drie locaties, waar ontbijtjes worden geserveerd van vijf kwartier per locatie. Taxichauffeurs nemen een kwartiertje pauze en nodigen reizigers, collega’s van het streekvervoer en het spoor uit aan tafel (max. Capaciteit 30 personen). Er is koffie en er zijn broodjes. Met de FNV bus wordt er van locatie naar locatie gereden. Op de locaties hangen er posters met de Top 10 van werkdruk en met anekdotes van werknemers.
Status: geslaagd. Hoewel het weer niet meezat sloegen broodjes en drinken goed aan.
Bedrijfsbezoek ABVAKABO
in het Noorden bij een ziekenhuis, welzijnswerk en kinderopvang en een kraamzorgorganisatie.
Status: gaat door
Bedrijfsbezoek Explosieven Opruimingscommando in Culemborg
Status: gaat door
Woensdag 11 april :
Jaarbeurs-actie Tijd : 8.00- 13.30 uur
Plaats : Jaarbeurs Utrecht
Problematiek: Hoge werkdruk en veel overwerk Actie : Vanaf 8 uur gaan acteurs door het Jaarbeursgebouw om op een ludieke manier werknemers (van schoonmakers tot ondersteuning tot kantoren tot catering tot halmedewerkers) aan te spreken op de thema’s werkdruk en overwerk. Om 9 uur komt er een delegatie van de FNV (met Kitty Roozemond, Ineke de Deugd, Agnes Jongerius, Lucia van Westelaken en Aad Regeer) die o.a. de algemeen directeur Van Ingen ontmoet. Hij zal de werkdruktest doen samen met een paar kaderleden. Hem wordt dan ook de werkdruk quick scan aangeboden. Tussen 11.30 – 13.30 uur zijn er vier lunchpauzes, waarin de acteurs een sketch op zullen voeren mbt werkdruk/overwerk. Daarnaast staan er de hele tijd twee laptops paraat waarop mensen de quick scan werkdruk in kunnen vullen, waarbij het resultaat aan het eind van de dag aan kan worden geboden aan de werkgever.
Bedrijfsbezoek Centraal Boekhuis en Audax
georganiseerd door FNV KIEM.
Status: bij Centraal Boekhuis niet doorgegaan, bij Audax wel
Bedrijfsbezoek Akzo Deventer
Status: bezoek heeft plaatsgevonden
Donderdag 12 april :
Schiphol/KLM-actie
samenwerking FNV Vakcentrale, FNV Bondgenoten en Horecabond FNV
Algemeen : doel is het hele afhandelingsproces in beeld te brengen en daarbij aandacht te vragen voor de diverse problemen die er zijn mbt Tijd (overwerk, roosters, combinatie werk & privé, werkdruk). Dit met name gericht op de publiciteit. Kern van het probleem zit ‘m vaak in de steeds krapper wordende omdraaitijden van vliegtuigen (hoeveel tijd?); vliegtuigen staan korter aan de grond, maar de handelingen die moeten worden uitgevoerd blijven hetzelfde : gevolg is o.a. meer werkdruk! Delegatie FNV o.a. : Lodewijk de Waal, Kitty Roozemond (vakcentrale) Jan Warning, Jose Smeets,
Fred Kagie (FNV Bondgenoten)
I.
Tijd : 07.00 – 08.00
Plaats/Procesonderdeel : Bezoek bagage kelder (veel werk ivm aankomende ICA’s en transfer bagage): hier worden de koffers binnengebracht via banden en op karren gesorteerde en naar vliegtuigen gebracht. Ingewikkeld logistiek proces; deels geautomatiseerd (ivm labeling koffers). Betrokken werknemers : 1400 bagagemedewerkers KLM (60 nationaliteiten)
Problematiek : wat betreft werkdruk etc. is het probleem op deze afdeling het grootst. 1. Werkdruk : door de steeds krapper wordende omdraaitijden, staat een vliegtuig steeds korter aan de grond en moeten alle handelingen om het vliegtuig te ontdoen van bagage en opnieuw te laden met bagage steeds sneller worden uitgevoerd. Daarbij is er een verouderd systeem waardoor het bagage-proces niet goed loopt en veel werkdruk oplevert; zie problemen die vorig jaar zomer ontstonden met grote vertragingen. Er wordt aan gewerkt, maar een nieuw systeem werkt pas in 2003. Daarnaast heeft er een reorganisatie plaatsgevonden, waarbij het teamingconcept (werken in teams) is ingevoerd. De kinderziektes leveren grote problemen op. KLM huurt de bagagebanden via Schiphol. Is dus afhankelijk. 2. Arbeidsomstandigheden: het proces vindt plaats in een kelder, die heel groot en laag is. Er is geen daglicht, het is er benauwd en zeer hectisch. Daarnaast levert het tillen van koffers (die soms zwaar en soms juist licht zijn) problemen op. Vaak vertillen werknemers zich met ziekteverzuim tot gevolg. Om dit enigszins te voorkomen, worden er veel uitzendkrachten ingezet : doel is om dat te beperken tot 10 %, maar soms worden percentages van 50 – 60 % gehaald. Wij hebben nu nieuwe afspraken gemaakt om dat aantal terug te dringen. Die uitzendkrachten worden overigens ook op de zwaarste klussen ingezet, om de vaste krachten te sparen. Er zijn bijvoorbeeld bepaalde vluchten die met de hand moeten worden gedaan. Het probleem wordt onderkend door de KLM, maar men neemt de tijd niet om een oplossing te zoeken. Evt. kostenverhogingen die daarmee gepaard gaan worden steevast uitgesteld ivm de concurrentie. Pas als er actiedreiging is, is KLM bereid iets te ondernemen.
II.
Tijd : 08.00 – 09.00
Plaats/Procesonderdeel: Bezoek platform: – afhandeling van een binnenkomende vlucht; binnen een korte tijd veel activiteiten
III.
Tijd : 09.00 – 10.00 uur
Plaats/Procesonderdeel: Bezoek passenger services- check in en gate afhandeling Incheckbalies KLM Betrokken werknemers : 2000 passagemedewerkers (=grondstewardessen)
Problematiek : er werken met name vrouwen, waarbij twee problemen spelen : 1. Grip op werktijden moeilijk te krijgen; zeer onregelmatige werktijden. Ongeveer 80 % werkt in deeltijd; KLM plant nu veel opkomsten in, wat veel korte diensten betekent terwijl de vrouwen liever langere diensten draaien (ivm reistijd o..a). Velen zeggen hun baan op ivm roosters; KLM zoekt wel naar oplossingen voor de roosterindeling, maar heeft ze niet. Er lopen nu twee rechtszaken ivm ATW-verzoeken om in deeltijd te mogen werken. Het gaat om vier werknemers waar nu een proefproces voor gevoerd wordt (als voorbeeld voor 80 andere gevallen). 2. Agressie tegen werknemers. Daarnaast speelt een rol, dat door externe factoren het productieproces verstoord wordt, bijv. bij mist, ijs, staking, uitvallen vliegtuigen etc. Als gevolg daarvan krijgen werknemers steeds meer te maken met agressie van reizigers.
IV.
Tijd : 10.00 – 10.45 uur
Koffiepauze – in VIP room of lounge ????? En evt. werkgeversvertegenwoordiger Paul Elich (adj.dir KLM Groundservices)
V.
Tijd : 10.45 – 11.00 uur
Verplaatsen naar platform
Vi.
Tijd: 11.00 – 11.45 uur
Plaats/procesonderdeel : Bezoek platform – vertrek proces, tanken,catering aanvoer en pushback (meerijden tijdens pushback):
1. Schoonmaak aankomend vliegtuig (aparte schoonmaakbedrijven of KLM Cabinservices; totaal ong. 2000 werknemers?) 2. Tankdienst KLM (300 werknemers) 3. Line-maintenance; technische onderhoud KLM (1000 werknemers) 4. Catering (via Dirk de Jager, Horecabond) (1400 werknemers) 5. Uit- en Inladen koffers en pakketten (1500 werknemers) 6. Slepers (400 werknemers)
Problematiek : Hoge werkdruk ivm korte omdraaitijden vliegtuigen en lage prijzen door concurrentie (waardoor met minder mensen meer werk gedaan moet worden in minder tijd). Bij de Line-maintenance speelt dan ook nog mee, dat ze extra druk voelen ivm de verantwoordelijkheid voor de vliegveiligheid. Actie :Vanuit kantoor schoonmaakbedrijf via portofoon aankomst vliegtuig horen: met karretjes naar vliegtuig toe (ivm de verbouwing staan de vliegtuigen nu verder weg dan normaal ; kost tijd). Met schoonmaakploeg vliegtuig in, om te zien hoe snel het vliegtuig schoongemaakt wordt Nog iom voorlichter KLM bepalen welk vliegtuig we nemen en welk kaderlid aanspreekbaar is per onderdeel Het cateringproces volgen we apart in een later stadium. Lodewijk de Waal kan diverse schoonmaakmedewerkers en anderen interviewen.
Ook journalisten kunnen rond het vliegtuig mensen aanspreken.
VII.
Tijd : 11.45 – 12.15 uur
Plaats/procesonderdeel : Bezoek Buffer – schoonmaak aktiviteiten op de buffer
VIII.
Tijd : 12.15 – 13.00 uur
Lunch – maaltijd aan boord van vliegtuig op de buffer
IX.
Tijd : 13.00 – 14.30 uur
Plaats/Procesonderdeel: Cateringproces KLM op Schiphol-Centrum; maaltijden worden hier samengesteld op een tray,eten wordt extern aangeleverd van verschillende kanten, daarna wordt het ingeladen in vrachtwagen en naar vliegtuig vervoerd en ingeladen. Daarnaast wordt het afval van het aankomende vliegtuig afgevoerd en verwerkt. Betrokken werknemers: 1400 cateringmedewerkers, w.o. ong. 10 % uitzendkrachten, bij Cateringservices KLM (KCS) een volle dochter van KLM. KCS heeft 60 % van de markt op Schiphol.
Problematiek : Velerlei: het proces is een zenuwengebeuren : elke minuut kost geld; het is een krap proces dat nauw aan moet sluiten op de schoonmaak en bagageafhandeling bij een vliegtuig. Vaak zijn er op het laatste moment nog veranderingen mbt samenstelling vliegtuig en verschillende maaltijdwensen. Te laat afleveren van het eten betekent : geen geld en/of een boete!
1. Hoge werkdruk: de krappe arbeidsmarkt is een oorzaak. Daarnaast zijn er veel piekperiodes, zowel in het jaar (vakantietijd), in de week (begin en eind) en op de dag (ochtend en eind middag). Gevolg is dat er veel uitzendkrachten worden ingehuurd, waardoor de kwaliteit afneemt en vaak is het ook zo, dat uitzendkrachten opeens wegblijven. Met als gevolg dat de druk op de vaste mensen verder toeneemt en het ziekteverzuim oplevert. 2. Inroostering : de opdrachtgever (KLM en Northwest met name) domineert de werktijden. De combinatie werk en privé levert problemen op mbt de roosters. Er werken veel vrouwen; vakantie is moeilijk in te plannen.
De Werkgever staat wel open voor verandering. We hebben net een CAO afgesloten, waarbij afspraken gemaakt zijn over de beperking van het aantal uitzendkrachten; in de vorige CAO zijn er al afspraken gemaakt over werkdruk, met name mbt het grote arbeidstekort. Wij willen graag meer parttimers en een andere manier van inroosteren.
Actie : – meneer Blauw, directeur KLM Cateringsservices en meneer Zijlema, hoofd P& O zijn aanwezig om mee te praten. – Edwin Vonk, kaderlid aanwezig voor interview – Lodewijk de Waal volgt het hele proces en stelt zelf maaltijd samen en brengt het aan boord.
– Uitdelen folders aan werknemers
X.
Tijd : 15.00 – 17.00 uur
Plaats : Aviodome
Onderdeel : afsluitende bijeenkomst Bij de Tijd-campagne
…en verder dit:
Algemene acties (nog zonder datum):
Apotheken:
Aantal bezoeken aan apotheken, die druk bezig zijn met het invullen van vragenlijsten met betrekking tot werkdruk. Dit in het kader van een pilotproject. In de nieuwe CAO is een goede zorgverlofregeling afgesproken, waarbij ook betaald zorgverlof wordt verleend aan niet-inwonende familieleden.
Schoonmaaksector : De week van de Tijd is de start van een 1,5 jaar durende campagne in de schoonmaak om aandacht te vragen voor Werkdruk. Er is een ‘deurhanger’ ontwikkeld met de tekst : ‘dit object is schoongemaakt in … seconden’. Om hiermee aandacht te vragen voor de hoge werkdruk in de schoonmaaksector. Doel is ook om de bestaande klachtenprocedure nieuw leven in te blazen : hiervoor is een werkdrukmeter ontwikkeld, waarmee werknemers hun werkdruk kunnen meten en aan de hand daarvan eenklacht in kunnen dienen.
ANWB :
Resultaten enquete werkdruk aanbieden aan dir. Van Woerkom .
Aktiviteit wegens tijdgebrek (….in de week van de tijd…) gecanceld
‘Stuwmeerproblematiek’ Gekeken is – door kaderleden te benaderen- hoe het is gesteld met ‘het stuwmeer aan vakantiedagen’ bij werknemers. Dit omdat regelmatig vakantiedagen niet opgenomen kunnen worden. Van 12 bedrijven zijn er nu gegevens die in de bij de Tijd week bekend zullen worden gemaakt.
Zorgthermometer in FNV Magazine :
A la ‘feministische meetlat’ kijken hoe het is gesteld met afspraken op het gebied van ‘werk en privé’ bij bedrijven die onder FNV Bondgenoten vallen.