Ik noem in dit verband heel nadrukkelijk de WAO. Immers de aanpak van arbeidsongeschiktheid en ziekteverzuim en arboconvenanten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de gezondheidszorg en meer specifiek de sector thuiszorg is de uitval groot. In geen enkele andere branche is het ziekteverzuim zo hoog als in de gezondheidszorg namelijk zo’n 8%. Werken in de gezondheidszorg blijkt dus een belangrijke factor voor de kans op arbeidsongeschiktheid.
Waar ligt dat aan?
Ik noem een aantal oorzaken. Allereerst de hoge werkdruk in uw sector. Een gevolg van die werkdruk is ziekteverzuim en dat wordt vervolgens ook weer de oorzaak van werkdruk. Een vicieuze cirkel van oorzaak en gevolg, die doorbroken moet worden. Voorkomen moet worden dat mensen moeten stoppen met werken door ziekte.
Want het is letterlijk zwaar werk wat de mensen verzetten in de thuiszorg. Lichamelijke belasting als gevolg van ongelukkige werkhoudingen en het tillen.
Werknemers die vaak doorwerken tot het te laat is en ze letterlijk door hun rug gaan. Daar moet wat aan worden gedaan en dat gaat, gezien de afspraken die gemaakt zijn in het convenant, nu ook gebeuren.
Ziekteverzuim is niet alleen maatschappelijk een probleem maar ook financieel. Verzekeraar PGGM maakte onlangs bekend de premie met maar liefst veertig procent te zullen verhogen en voor de thuiszorg ligt dat percentage naar ik heb begrepen zelfs nog hoger. Ook komt er een eigen risico na een half jaar ziekte. De uitkering bij ziekte wordt door de verzekeraar naar 70 procent gebracht zodat de aanvulling voor rekening van de werkgever komt. Dat is misschien vervelend, maar niet in alle opzichten. Het volledig wegverzekeren van ziekterisico’s kan gemakzucht in de hand werken. Nu wordt de sector gedwongen beter na te denken over het voorkomen van ziekteverzuim. Als het gevolg daarvan een extra aansporing is voor werkgevers om dit convenant te laten slagen, dan juich ik dat toe.
Mijn inzet is een substantiŽle verbetering van arbeidsomstandigheden. Hiervoor hebben we landelijke streefcijfers met betrekking tot vermindering van bepaalde arbeidsrisico’s opgesteld, gekoppeld aan een bepaalde termijn. Met de afspraken in het convenant heb ik er alle vertrouwen in dat deze ambitie, met betrekking tot het terugdringen van lichamelijke belasting in de thuiszorg, ruimschoots wordt gehaald.
Zoals ik net al zei, dit is het eerste arboconvenant nieuwe stijl.
Ik verwacht overigens veel van de afspraken in de arboconvenanten. Het kabinet heeft daarvoor in totaal de komende jaren 160 miljoen gulden uitgetrokken. Het is de bedoeling dat we deze kabinetsperiode zeker twintig convenanten zullen afsluiten met concrete, taakstellende afspraken over de risico’s die werknemers dagelijks lopen. Het gaat daarbij niet alleen om tillen en werkdruk, maar ook om RSI, schadelijk geluid en gevaarlijke stoffen. Meer dan vier miljoen werknemers staan bloot aan een of meer van dit soort risico’s. Het gaat vaak om sluipende ziekmakers, die niet onmiddellijk de gezondheid aantasten, maar daarom des te verraderlijker zijn.
De nieuwe convenanten zullen heldere afspraken bevatten over de termijn waarop het doel van het convenant moet zijn verwezenlijkt. Het convenant als aanjager voor verbetering van arbeidsomstandigheden. Ook de Arbo-diensten komen daarbij nadrukkelijk in beeld. Zowel bij de voorbereiding van convenanten als de toepassing ervan in de verschillende bedrijven of instellingen. Logisch, want bij de Arbodiensten zit veel kennis over en ervaring met verbetering van arbeidsomstandigheden, preventie, sociaal-medische begeleiding en reÔntegratie.
We gaan zo meteen over tot de ondertekening van het eerste Arboconvenant nieuwe stijl. Afspraken die, zoals ik al zei, moeten leiden tot goede arbeidsomstandigheden, waaronder met plezier kan worden gewerkt. Dat is niet alleen beter voor de klant, maar we zijn het verplicht aan die 150.000 werknemers. De thuiszorg moet ook voor werknemers weer een gezonde sector worden.