Moeten werknemers en werknemersvertegenwoordigingen betrokken worden bij arboconvenanten? Zo ja: wanneer en hoe?
Arboconvenanten zijn wat ons betreft in de eerste plaats bedoeld voor werknemers. Het gaat immers om hun veiligheid, gezondheid en welzijn. Alleen al daarom is hun betrokkenheid van belang. Daarnaast kan de betrokkenheid van werknemers en medezeggenschapsorganen de volgende voordelen opleveren: – signaalfunctie: zowel voor de werkelijke problemen als voor de uitvoering van afspraken Om werknemersbetrokkenheid tot stand te brengen, moeten we niet wachten tot de eerste Convenanten over hen worden uitgegoten (over u en zonder u…). Vanaf de eerste betrokkenheid van bondsbestuurders bij een arboconvenant is het aan te raden ook de werknemersbetrokkenheid te organiseren. De vakbond kan en moet daar een belangrijke, rol in vervullen. Activiteiten zullen daarbij zowel gericht moeten zijn op ‘de werknemers’ in hun totaliteit, als op ‘de werknemersvertegenwoordiging’ (Ondernemingsraad, Personeelsvertegenwwoordiging, vakbondskadergroepen en vakbondscontatcpersonen) . Gezien de grote bevoegdheden enerzijds, en de vaak zwakke toerusting voor hun taak anderzijds, hoort samenwerking met en ondersteuning van medezeggenschapsorganen ook in dit kader nadrukkelijk tot de taken van de bond. Het betrekken van werknemers en het betrekken van de werknemersvertegenwoordiging mag overigens niet aan elkaar gelijkgesteld worden.Dus op beide fronten zullen voorstellen en afspraken noodzakelijk zijn. Nadere informatie… |
Nadere informatie:
Betrokkenheid van werknemers en medezeggenschapsorganen kan op verschillende manieren:
1. voorlichting/ publiciteit: een informatiecampagne, werknemersonderzoek,…
2. bedrijfstakplatform of netwerk: groepen werknemers(vertegenwoordigers) die aktief worden rond het arboconvenant in de eigen sector . Een goede wisselwerking met vakbondsbestuurders (elkaar adviseren, van repliek dienen, voorstellen en problemen door- en terugkoppelen enz.)
3. participatie: activiteiten en campagnes mee-organiseren, mee-overleggen over inhoud en uitvoering van een convenant, centrale rol vervullen bij het tot stand brengen van Convenanten op bedrijfsniveau, enz.
Uiteraard zal het ‘wat en hoe’ per bedrijfstak of branche aanzienlijk kunnen verschillen. Dit is afhankelijk van mogelijkheden, cultuur e.d. In het overleg dat tot nu toe heeft plaatsgevonden, is de teneur dat niet gekozen moet worden voor het actief laten participeren van werknemers bij de handhaving van afspraken. Evenmin moeten werknemers in de rol van verklikker worden gedrongen wanneer de eigen werkgever een overtreding begaat.
Er is extra aandacht nodig voor de medezeggenschap (OR, PVT). Die is vaak onvoldoende gefaciliteerd en gekwalificeerd om de taken naar behoren te vervullen. Juist in het kader van de arboconvenanten zou hier misschien een kwaliteitsslag gemaakt kunnen worden. Bevoegdheden zijn (formeel) niet het eerste probleem. De uitvoering van Convenanten op bedrijfsniveau is op te vatten als ‘regeling op het gebied van arbeidsomstandigheden’ en als zodanig instemmingsplichtig. OR-en en OR-commissies hebben een veelheid van wettelijke middelen, rechten en faciliteiten ter beschikking. Juist omdat al deze formele rechten en bevoegdheden in de praktijk erg mager uit de verf komen (uitzonderingen daargelaten) is het aan te bevelen hieraan in een convenant een aparte, duidelijke paragraaf te wijden. Daarin kunnen nader geregeld worden:
- bevoegdheden van het medezeggenschapsorgaan in het kader van het convenant (zowel op grond van WOR en Arbowet als eventueel aanvullende bevoegdheden)
- faciliteiten medezeggenschapsorgaan
- informatievoorziening van het medezeggenschapsorgaan (vaak een knelpunt)
- opleiding, begeleidingen voorlichting van medezeggenschapsorganen
- oprichten van een ‘meld-, advies en coördinatiepunt’ voor werknemers en medezeggenschap in het kader van het convenant
- in het leven roepen van een netwerk of OR-platform in de branche
- vorm geven van medezeggenschap in bedrijven waar die nog niet bestaat (oprichten ORen en PVT’s b.v.)