1. Voorlichting door werkgevers.
De kennis om risico’s te signaleren en te bestrijden is een zeer effectieve manier om RSI en werkstress te voorkomen. De werkgevers in het bankwezen zorgen er daarom voor dat alle werknemers die beeldschermwerk verrichten binnen één jaar na ondertekening van het convenant en daarna jaarlijks terugkerend informatie ontvangen over de risico’s van RSI en een hoge werkdruk.
Deze voorlichting kan worden verzorgd in combinatie met de arbodienst. Mogelijke thema’s kunnen zijn: risicogedrag, klachtherkenning, mogelijkheden om klachten te voorkomen en mogelijkheden om klachten aan te kaarten en problemen op te lossen.
2. Voorlichtingsactiviteiten door werknemersorganisaties.
De vakorganisaties zullen in het kader van dit arboconvenant ook voorzien in voorlichtingsactiviteiten. Deze voorlichting is gericht op werknemers en werknemersvertegenwoordigers. Nadere uitwerking zal worden gegeven aan de volgende drie activiteiten:
- het tijdens de looptijd van dit convenant periodiek verschaffen van informatie namens de werknemersorganisaties over de activiteiten, de voortgang en de ervaringen van werknemers in relatie tot de onderwerpen in dit convenant;
- het aanbieden van informatie, cursussen en advies aan werknemers-vertegenwoordigers in OR-en en PVT’s met betrekking tot de inhoud van het convenant en het Plan van Aanpak, de arbeidsrisico’s en de wijze waarop werknemersvertegenwoordigers betrokken kunnen zijn en overleg kunnen voeren binnen de eigen organisatie;
- het ontwikkelen en verzorgen van een cursus ‘RSI/Werkdruk-consulent’ voor vakbondsleden die een vraagbaakfunctie willen vervullen naar de (on)georganiseerde werknemers in het bankwezen; Iedere bank stelt intern vast of en hoe deze vraagbaakfunctie binnen de organisatie wordt toegepast.
De voorlichting en advisering aan werknemers zal plaatsvinden conform de stand der wetenschap met betrekking tot werkdruk en RSI in het algemeen en in lijn met de afspraken in dit convenant in het bijzonder.
De nadere uitwerking van de drie activiteiten is geformuleerd in het ‘voorlichtingsplan voor werknemers en werknemers?vertegenwoordigers’ dat is weergegeven in paragraaf 7 van het Plan van Aanpak. De hiermee gemoeide maximale kosten zijn opgenomen in de begroting (paragraaf 8) van het Plan van Aanpak.
3. Bespreekbaar maken van RSI en werkdruk.
Zowel in individuele vormen van overleg (bijvoorbeeld functioneringsgesprekken) als in vormen van groepsoverleg (bijvoorbeeld werkoverleg), besteedt de leidinggevende, indien relevant, expliciet aandacht aan RSI en werkdruk. Hiervoor wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de reeds bestaande overlegstructuren tussen werknemers en leidinggevende.
4. Protocol RSI en werkdruk.
Binnen 6 maanden na de ondertekening van het convenant ontwikkelt het projectbureau een protocol dat vermeldt hoe lijnmanagers dienen te handelen bij klachten over RSI en/of werkstress. Het projectbureau doet dit op basis van de reeds bestaande protocollen binnen de grote banken. Dit protocol is faciliterend in de richting van die (kleinere) banken die nog niet beschikken over een dergelijk protocol.
5. Toolkit voor individuele werknemers.
Partijen stimuleren eigen initiatieven van werknemers met betrekking tot de aanpak van RSI en werkdruk. Daarom komt er voor iedere werknemer een toolkit beschikbaar met mogelijkheden om werkdruk en RSI te voorkomen c.q. te lijf te gaan.
De toolkit kan een fysieke of virtuele aard hebben, de invulling wordt per bank bepaald. Uitgangspunt is dat de werknemer zijn keuze bepaalt in overleg met de leidinggevende en een arbodeskundige. In dit overleg wordt er gezocht naar een aanpak die zo goed mogelijk aansluit bij het bestaande managementsysteem.
De toolkit bevat onder andere:
- een catalogus met een overzicht van beschikbare hulpmiddelen binnen de sector, zoals hulpmiddelen voor ondersteuning, dynamische kantoorstoelen, zit/sta-tafels, invoer- en aanwijsmiddelen, headsets, documenthouders, spraakherkenningshardware en – software, etc;
- de mogelijkheid tot individuele werkdrukanalyse en -aanpak;
- mogelijke cursussen en trainingen stresshantering bij signalen over te hoge werkdruk;
- mogelijke cursussen en trainingen om de werklast te verminderen, zowel gericht op vaardigheden als op denkstijl;
- de mogelijkheid van coaching.
6. Werkplekonderzoek en -aanpassing.
Alle werknemers met klachten die samenhangen met de (beeldscherm)werkplek kunnen een deskundige van de arbodienst raadplegen. Waar mogelijk worden de door deze deskundige geadviseerde aanpassingen direct doorgevoerd, danwel onmiddellijk aangevraagd en worden werknemers voorgelicht over de beste werkhouding en inrichting van de werkplek.
7. Arbocriteria bij inkoop meubilair en bij ontwerp van werkplekken en functies.
Nieuw aan te schaffen meubilair en nieuwe werkplekken, functies en gebouwen moeten voldoen aan de meest recente stand der wetenschap. Werkgevers winnen daarom voor inkoop van meubilair en bij het ontwerp van nieuwe werkplekken, functies en gebouwen, advies in over ergonomische criteria bij de arbodienst en/of het expertisecentrum. Dit advies weegt mee in de besluitvorming. De arbodiensten ontwerpen een ergonomische standaard voor meubilair.
8. Stimuleren afwisseling bij beeldschermwerk.
Gedurende de looptijd van het convenant werken de werkgevers in het bankwezen aan het vergroten van de afwisseling voor beeldschermwerkers. Hiertoe behoren:
- zorgen voor niet meer dan 5 uur beeldschermwerk per persoon per dag; Voor laptops (buiten een dockingstation) geldt een maximum van 2 uur beeldschermwerk per persoon per dag.
- zorgen voor gevarieerde taken zodat beeldschermwerk kan worden afgewisseld met andere taken;
- creëren van regelmatige pauzes;
Conform het beeldschermbesluit wordt beeldschermwerk telkens na ten hoogste twee achtereenvolgende uren afgewisseld door andersoortige arbeid of door rusttijd, zodanig dat de belasting van het verrichten van de arbeid aan een beeldscherm wordt verlicht. Voor de bepaling van wat beeldschermwerk is, wordt nader onderzoek gepleegd.
Uiterlijk zes maanden na ondertekening van het convenant moeten partijen tot een betrouwbare, realistische en goed meetbare definitie komen die is goedgekeurd door de BBC.
9. Algemene invoering pauzeersoftware.
Binnen twee jaar na tekening voorzien de banken alle werkplekken waar meer dan twee uur beeldschermwerk per dag wordt verricht van pauzeersoftware. Dit proces vangt aan bij de grootste risicogroepen, bij nieuw te ontwerpen functies en op verzoek van individuele medewerkers.
De grootste risicogroepen worden bepaald aan de hand van de nog te ontwikkelen RSI-monitor. Werknemers krijgen informatie over de wijze waarop zij pauzeersoftware preventief kunnen (moeten) gebruiken.
10. Uitwisseling van kennis en ervaring over spraakherkenning.
Op het gebied van spraakherkenning lopen op dit moment bij meerdere banken pilot-projecten. Gedurende de looptijd van het convenant werkt het projectbureau aan het bundelen en beschikbaar stellen van de uitkomsten van deze pilots aan alle banken, eventueel via de nog te ontwikkelen interactieve website.
11. Evaluatie van zelfsturende teams.
Op het gebied van zelfsturende teams lopen op dit moment bij meerdere banken pilot-projecten. Gedurende de looptijd van het convenant werkt het projectbureau aan het bundelen en beschikbaar stellen van de uitkomsten van deze pilots aan alle banken, eventueel via de nog te ontwikkelen interactieve website.
Daarnaast zullen de banken individuele maatregelen invoeren om bovenstaande doelstellingen te bereiken.
