NVVP – Nederlandse vereniging van vrijgevestigde psychotherapeuten

Wat is eerstelijnspsychologische zorg?

De zorg van een gz-psycholoog behelst psychologisch onderzoek en behandeling van algemene gezondheidsproblemen van psychische aard, die bijvoorbeeld samenhangen met een psychische stoornis maar ook met opvoedings- of relatieproblemen, problemen op het werk, problemen die samenhangen met lichamelijke ziektes of handicaps. Daarbij worden kennis en vaardigheden toegepast die zijn ontleend aan de psychologie en de orthopedagogiek. De behandelingsmethoden van de gz-psycholoog zijn breed en divers.  Hiertoe worden gerekend: advisering, begeleiding, directieve therapie, gesprekstherapie en spelbegeleiding, systeembegeleiding, mediatie-therapie en vaardigheidstrainingen. 

Een mogelijk onderdeel bij de behandeling is de toepassing van psychotherapeutische deeltechnieken bij enkelvoudige problematiek, die door middel van een beperkt aantal zittingen is te behandelen.

De gezondheidszorgpsycholoog geeft kortdurende psychologische hulp in de eerste lijn.  Het gaat daarbij om psychische klachten die zich nog niet eerder hebben voorgedaan, korter dan zes maanden bestaan en zich niet in combinatie met andere fysieke of psychische klachten voordoen.  De gz-psycholoog is werkzaam in alle sectoren van de gezondheidszorg en behandelt psychische stoornissen, problemen in de levenssfeer en de psychische aspecten die samengaan met lichamelijke ziekten en invaliditeit. Hoofdtaken van de gz-psycholoog zijn diagnostiek en behandeling. Daarbij worden psychologische kennis en ervaring toegepast. 

Erkende gz-psychologen zijn geregistreerd in het BIG-register van Gezondheidszorgpsychologen van het ministerie van VWS. De opleiding tot gz-psycholoog is een postdoctorale beroepsopleiding van twee jaar.

In de GGZ worden hulpverleners onderscheiden in de eerste lijn en in de tweede lijn.

De eerstelijnszorg:

Cliënten met lichte psychische klachten worden behandeld door de huisarts, de gezondheidszorgpsycholoog of de eerstelijnspsycholoog.
Vanuit de basisverzekering worden 8 sessies eerstelijnspsychologische zorg geheel of voor een groot deel vergoed vanuit de basisverzekering; vanuit de aanvullende ziektekostenverzekering worden daar nog vier of meer sessies aan toegevoegd. Zie daarvoor het overzicht van zorgpolissen per verzekeraar op www.kiesbeter.nl/Zorgverzekeringen/polisvanverzekeraar/gewensteverzekeraars/. U hebt hiervoor een verwijzing nodig van een huisarts, medisch specialist of bedrijfsarts.

De tweedelijnszorg:

De psychotherapeut, de klinisch psycholoog en de psychiater werken in de eerste en de tweede lijn. Zij behandelen (ook) cliënten met zwaardere psychische klachten zoals angsten, depressies, verslavingsproblemen, fobieën en dwanghandelingen. Veel psychotherapeuten en klinisch psychologen zijn tevens gezondheidszorgpsycholoog en/of eerstelijnspsycholoog. De duur van behandelingen in de tweede lijn varieert sterk en is afhankelijk van de ernst van de klacht en de wijze van behandeling.

De psychotherapeutische en de psychiatrische behandeling worden vergoed vanuit de basisverzekering van de Zorgverzekeringswet, waarvoor elke verzekerde inwoner van Nederland in aanmerking kan komen. Ook voor vergoeding van een tweedelijnsbehandeling is een verwijzing door een huisarts, medisch specialist of bedrijfsarts nodig.